ในช่วงแรกๆ ของอำนาจสูงสุด ของ ชาวมองโกล จักรวรรดิที่เจงกีสสถาปนาขึ้นได้ดูดซับอารยธรรมซึ่งอำนาจรัฐที่เข้มแข็ง เป็นเอกภาพ และมีการจัดการที่ดีได้พัฒนาขึ้น อย่างไรก็ตาม การจัดองค์กรทางสังคมของชาวมองโกลมีลักษณะพิเศษคือลัทธิอภิบาลและระบบชนเผ่าที่กระจายอำนาจออกไป ความเป็นปรปักษ์กันเกิดขึ้นระหว่างสังคมในลักษณะนี้กับอารยธรรมขั้นสูงที่ถูกยึดครอง ระหว่างผู้พิชิตจากต่างประเทศจำนวนค่อนข้างน้อยกับจำนวนประชากรที่ถูกพิชิตอย่างแข็งแกร่ง ในช่วงแรกของการพิชิต ชาวมองโกลมักจะพยายามที่จะกำหนดโครงสร้างทางสังคมของสเตปป์ให้กับกลุ่มใหม่ของพวกเขา เป็นเรื่องปกติที่ชาวมองโกลจะกดขี่ชนเผ่าที่ถูกยึดครองและนำเสนอชุมชน ทั้งหมดแก่ผู้นำทางทหารที่มีชื่อเสียงในฐานะอุปกรณ์ส่วนบุคคล ไม่ช้าก็เร็วทาสเหล่านี้ก็กลายเป็น ส่วน สำคัญของชนเผ่าผู้พิชิต ในพื้นที่ที่ถูกยึดครองก็มีการนำกระบวนการที่คล้ายกันมาใช้ กลุ่มของประชากรที่ตั้งถิ่นฐานซึ่งโดยปกติแล้วอาศัยอยู่ในดินแดนบางแห่ง กลายเป็นทรัพย์สินส่วนตัวของผู้นำทหารมองโกลที่แสวงประโยชน์จากกองกำลังเศรษฐกิจในท้องถิ่นตามที่พวกเขาชอบ ไม่มีการใช้กลไกของรัฐหรือระบบราชการ ที่มีอยู่และการแบ่งแยกทางการเมืองในอดีตก็ถูกมองข้ามโดยสิ้นเชิง และไม่มีความพยายามที่จะจัดตั้งผู้นำมองโกลในท้องถิ่นจำนวนมากที่ได้รับอิสรภาพในระดับสูงจากราชสำนักของข่าน การแสวงประโยชน์อย่างไร้ความปรานีภายใต้แรงกดดันทางทหารที่รุนแรงจึงเป็นลักษณะเฉพาะของช่วงเริ่มต้นของการครอบงำมองโกล ซึ่งอาจกล่าวได้ว่ากินเวลาจนถึงประมาณปี 1234 ประมาณเจ็ดปีหลังจากการเสียชีวิตของเจงกีสข่าน อำนาจส่วนกลางตกเป็นของข่านซึ่งได้รับการช่วยเหลือจากสมาชิกสภาทหารและการเมือง อย่างไรก็ตาม ไม่มีการจัดตั้งแผนกบริหารขึ้น มองโกเลีย ในช่วงแรกของจักรวรรดิเจงกีสข่าน องค์กรทหารที่มีลำดับชั้นสูงของชาวมองโกลไม่มีหน่วยงานทางการเมืองหรือฝ่ายบริหาร อิทธิพลของสมาชิกสภาซึ่งได้รับการแต่งตั้งจากข่านโดยไม่คำนึงถึงสัญชาติ ยังคงมีมาก มันเป็นอดีตวิชาจินคือKhitan Yelü Chucai (1190–1244) ชายผู้มีความสามารถสูงและมีการศึกษาภาษาจีนที่ยอดเยี่ยม ผู้ซึ่งห้ามปราม เจงกีสจากการเปลี่ยนพื้นที่ทางตอนเหนือของ จีนทั้งหมดให้เป็นทุ่งหญ้า สมาชิกสภาคนอื่นๆ เป็นชาวอุยกูร์และในบางครั้งภาษาอุยกูร์ถูกใช้ในศาลฎีกามากเท่ากับภาษามองโกล มีการใช้อักษรอุยกูร์ในการเขียนภาษามองโกลด้วย เอกสารที่เก่าแก่ที่สุดที่รู้จักในภาษามองโกลคือจารึกหินที่แกะสลักเมื่อประมาณปี 1224